*Γράφει η Άντα Λιακοπούλου: Συγγραφέας / Ειδική Παιδαγωγός / Σύμβουλος Γονέων / Φιλόλογος / Ειδικευμένη στις Μαθησιακές Δυσκολίες & στα Προβλήματα Συμπεριφοράς, MEd, Msc.
Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες αρχίζει η προετοιμασία των παιδιών για τη φοίτηση τους στην πρώτη δημοτικού. Αναμφισβήτητα, αυτή η περίοδος είναι πολύ κρίσιμη τόσο για τα ίδια τα παιδιά όσο και για τις οικογένειές τους. Το νήπιο θα μεταβεί για πρώτη φορά από ένα γνωστό περιβάλλον σε ένα άγνωστο – ξένο αποκτώντας πλέον την ταυτότητα του μαθητή/τριας. Η καθοριστική αυτή αλλαγή προκαλεί στα παιδιά μια σειρά από ανάμεικτα συναισθήματα (αγωνία, ενθουσιασμό, ανησυχία, φόβο, προσμονή), που συχνά είναι δύσκολο να διαχειριστούν.
Ενδεχομένως κάποια νήπια να νιώσουν έντονο το αίσθημα της ανασφάλειας και να θεωρηθεί η μετάβαση αυτή από τα ίδια μη επιθυμητή. Τα περισσότερα όμως σ’ αυτή την ηλικία έχουν ωριμάσει ψυχοσυναισθηματικά και έχουν αφήσει πίσω τους τις μεγάλες εκρήξεις του παρελθόντος. Πλέον στα έξι τους χρόνια είναι επαρκώς κοινωνικοποιημένα και διαθέτουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη μάθηση.
– Ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τα νήπια;
1. η αύξηση του αριθμού των μαθητών μέσα στην τάξη,
2. η χρήση του σχολικού εγχειριδίου ως βασικού τρόπου μάθησης στο δημοτικό και η εγκατάλειψη του παιγνιώδους τρόπου μάθησης στο νηπιαγωγείο,
3. η διαμονή τους στην αίθουσα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (45 λεπτά συνεχόμενα), όπως και η παραμονή τους στην καρέκλα του θρανίου τους,
4. η αποφυγή έντονων κινήσεων των χεριών τους ή του σώματος τους, καθώς κάτι τέτοιο θα είναι ενοχλητικό για την ολομέλεια της τάξης,
5. το διαφορετικό περιεχόμενο του προγράμματος,
6. η αύξηση των προσδοκιών για ατομική εργασία,
7. η ανάληψη ευθυνών με τη μορφή των κατ’ οίκον εργασιών και την αναγκαστική μείωση του ελεύθερου χρόνου.
-Πώς μπορούν οι γονείς να συνδράμουν στην ομαλή μετάβαση των νηπίων στο δημοτικό σχολείο;
Προκειμένου οι γονείς να κάνουν τη μετάβαση αυτή όσο το δυνατόν ομαλότερη για τα παιδιά τους, πρέπεινα αναλάβουν τον ρόλο του καθοδηγητή, ώστε να τα προετοιμάσουν για τις αλλαγές που επρόκειτο να αντιμετωπίσουν στο νέο σχολικό πλαίσιο.
Έτσι, είναι ωφέλιμο να έχουν υπόψιν τους και να κάνουν πράξη τα παρακάτω:
1. Παρουσιάστε το σχολείο σαν να είναι ένας προορισμός, ένα ταξίδι, το οποίο ανυπομονούμε να βιώσουμε. Σχεδιάστε ή κατασκευάστε τη διαδρομή χρησιμοποιώντας ποικίλα υλικά όπως μαρκαδόρους, τουβλάκια, παιχνίδια κ.ά
2.Βοηθήστε τα να εξοικειωθούν με το καινούριο σχολείο πραγματοποιώντας πριν την έναρξη της χρονιάς μια επίσκεψη στο χώρο. Είναι σημαντικό να γνωρίσουν το κτίριο, να παρατηρήσουν το προαύλιο, να μάθουν που είναι η κεντρική είσοδος, οι τουαλέτες κ.λ.π. Συμπληρωματικά μπορούν να δουν φωτογραφίες των τάξεων, των εργαστηρίων και της αυλής και να φανταστούν πόσα παιχνίδια θα είναι σε θέση να παίξουν εκεί.
3. Μιλήστε τους για την εικόνα της τάξης και περιγράψτε τους πως θα είναι διαμορφωμένη. Εξηγήστε τους ότι δεν θα υπάρχουν πια διαθέσιμα παιχνίδια, αφού τη θέση τους θα πάρουν οι εκπαιδευτικές αφίσες, τα θρανία και ο πίνακας. Για να αντιληφθούν καλύτερα την αλλαγή αυτή στη μορφή του χώρου ζωφραφίστε την αίθουσα μαζί και κολλήστε το σχέδιο στο δωμάτιό τους.
4. Ενθαρρύνετε τα να επιλέξουν μόνα τους τη σχολική τους τσάντα, την κασετίνα, τα τετράδια, το παγουράκι τους και όλα τα συνοδά αξεσουάρ που θα τα συντροφεύουν καθημερινά στο σχολείο. Έτσι, θα νιώσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και θα αισθανθούν υπεύθυνα για τις προτιμήσεις τους.
5. Υιοθετήστε από νωρίς μέσα στο σπίτι κανόνες που αφορούν την υγιή συνύπαρξη με τους άλλους, όπως δε διακόπτω, ακούω προσεκτικά, μιλάω ευγενικά, μοιράζομαι, βοηθάω, συγκεντρώνομαι στις εργασίες που αναλαμβάνω.
6. Διατηρήστε μια σταθερή ημερήσια ρουτίνα στις ώρες ύπνου, φαγητού και μελέτης. Η ύπαρξη προγράμματος θα διευκολύνει αφενός την καθημερινότητα του παιδιού και της οικογένειας και θα κάνει το παιδί να νιώσει ασφαλές, καθώς θα ξέρει τι να περιμένει.
7. Βοηθήστε τα παιδιά σας να οργανώσουν το χώρο μελέτης τους. Επιλέξτε έναν ήσυχο χώρο και προσπαθήστε να μην είναι κάποιο δωμάτιο που θα έχει πάντα φασαρία, όπως η κουζίνα. Οργανώστε μαζί τα συρτάρια του και αποφύγετε να έχει πολλά πράγματα πάνω στο γραφείο του, καθώς μπορεί να του αποσπούν την προσοχή. Δημιουργήστε ένα οπτικό πρόγραμμα για να ξέρει ακριβώς τι πρέπει να κάνει καθώς και ποια είναι η σωστή σειρά που πρέπει να ακολουθήσει, π.χ. κάθομαι στην καρέκλα μου, ανοίγω την τσάντα μου, βγάζω τα βιβλία μου, βλέπω το πρόγραμμα μου κ.λ.π. Συμμετέχετε στη μελέτη του παιδιού σας, επιβλέποντας το. Εάν χρειαστεί τη βοήθειά σας, καθησυχάστε το και δώστε του να καταλάβει ότι θα είστε εκεί για να του δείξετε βήμα – βήμα πώς να λύσει σωστά την άσκηση. Δώστε του όμως να καταλάβει ότι αποτελεί δική του υποχρέωση η διεκπεραίωση των εργασιών του. Είναι σημαντικό να μην του φωνάζετε και να μην κάνετε τη δουλειά αντί γι’ αυτό.
8. Συζητήστε με τους εκπαιδευτικούς τυχόν δυσκολίες που παρατηρείτε στο παιδί σας σε ακαδημαϊκό ή συναισθηματικό επίπεδο. Όσο πιο γρήγορα διαγνωστούν, τόσο πιο εύκολα αντιμετωπίζονται.
9. Μην ξεχνάτε ότι κάθε παιδί έχει τους δικούς του αναπτυξιακούς ρυθμούς, τις δικές του ικανότητες και δυνατότητες. Δεν τα πιέζουμε ανάλογα με τις δικές μας ανάγκες και προσδοκίες.
10. Είναι πολύ σημαντικό να βρίσκουμε πάντα χρόνο για παιχνίδι και επαφή με τους συνομηλίκους του. Έτσι μόνο, θα αναπτύξει όλες του τις ικανότητες και θα εξελιχθεί σε ολοκληρωμένη ενήλικη προσωπικότητα.
11. Παίξτε παιχνίδια ρόλων. Υποδυθείτε εσείς τη δασκάλα και το παιδί σας τον μαθητή/τρια και μετά το πέρας αυτού αλλάξτε ρόλους. Μέσω της δραματοποίησης το παιδί θα αντιληφθεί καλύτερα την πολυπλοκότητα της νέας αυτής κατάστασης, θα κατανοήσει τους κανόνες της τάξης και θα κατανοήσει πώς πρέπει να λειτουργεί σωστά μέσα στο πραγματικό κόσμο του σχολείου.
12. Τέλος, μην παραλείπετε ποτέ να επιβραβεύετε τα παιδιά σας, τόσο στις επιτυχίες, όσο και στις προσπάθειές τους. Η επιβράβευση των γονιών αποτελεί πάντα το ισχυρότερο κίνητρο για την εξέλιξη των παιδιών.
ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΜΙΑ ΩΦΕΛΙΜΗ & ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ !